Najważniejsze obowiązki lekarza w kontekście HIV/AIDS

Obowiązek pouczenia pacjenta:

• Lekarz ma obowiązek pouczyć pacjenta o obowiązku poinformowania partnera (partnerów) seksualnych o swoim zakażeniu, o konieczności zgłoszenia się ich do lekarza, o konieczności ewentualnej modyfikacji swego życia seksualnego na takie, które nie stwarzałoby zagrożenia dla innych oraz o tym, że nie może być dawcą krwi, narządów, tkanek i nasienia. (Ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. 08.234.1570 z późn.zm.), art. 26 ust. 1 i 2.)
• Informację o powiadomieniu zakażonego wpisuje się do dokumentacji medycznej i potwierdza podpisem zakażonego. (Ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. 08.234.1570 z późn.zm.), art. 26 ust. 3.)

Obowiązek udzielenia pomocy medycznej:

• Pacjent ma prawo do natychmiastowego udzielenia świadczeń zdrowotnych ze względu na zagrożenie zdrowia lub życia. (Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz.U.09.52.417 z późn.zm.), art. 7.)
• Lekarz ma obowiązek udzielić pomocy lekarskiej w każdym przypadku, gdy zwłoka w jej udzieleniu mogłaby spowodować niebezpieczeństwo utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia oraz w innych przypadkach niecierpiących zwłoki. (Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz.U.2019.537 j.t., art. 30.)
• Lekarz może nie podjąć lub odstąpić od leczenia, jeżeli istnieją poważne ku temu powody, po uzyskaniu zgody swojego przełożonego. W przypadku odstąpienia od leczenia, lekarz ma obowiązek uzasadnić i odnotować ten fakt w dokumentacji medycznej. (Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz.U.2019.537 j.t., art. 38 ust. 3 i 4.)

Obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej:

Do przestrzegania tajemnicy zawodowej zobowiązani są wszyscy pracownicy medyczni, socjalni i inni, którzy uzyskali informację o zakażeniu określonej osoby w związku z wykonywaną pracą, przede wszystkim:

• lekarze: art.  40 ust. 1 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz.U.2019.537 j.t.) oraz art. 23 zd.1 Kodeksu Etyki Lekarskiej)
• pielęgniarki i położne: art.  17 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz.U.2011.174.1039 z późn.zm.)
• psycholodzy: art. 14 ust. 1 ustawy o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów (Dz.U.2001.73.763 z późn.zm.)
• pracownicy zobowiązani odrębnymi przepisami: art. 100 § 2 ust. 5 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U.1998.21.94 z późn.zm.)

Lekarz jest zwolniony z obowiązku zachowania tajemnicy lekarskiej ,gdy:

• tak stanowią ustawy;
• badanie lekarskie zostało przeprowadzone na żądanie uprawnionych organów i instytucji (wówczas o stanie zdrowia pacjenta informuje się wyłącznie te organy i instytucje);
• pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy wyraża zgodę na ujawnienie tajemnicy;

We wszystkich w/w przypadkach ujawnienie tajemnicy może nastąpić wyłącznie w niezbędnym zakresie. (Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz.U.2019.537 j.t., art. 40 ust. 2 i 2a. Kodeksu Etyki Lekarskiej, art. 25.)